İnsan vücudu soğukla nasıl savaşır?

ile Burcu Korol

Reklam

“Muhtemelen en önemli mekanizma davranışsal adaptasyonunuzdur. Vücudunuz üşüdüğünü hissetmeye başladığında, beyniniz size ya soğuktan çıkmanızı ya da ısınmak için sıcak giysiler giymek ya da aktivitenizi artırmak gibi bir şeyler yapmanızı söyler,” diyor Ohio Eyalet Üniversitesi Wexner Tıp Merkezi’nden Dr. Daniel Bachman.

Reklam

Vücudumuz soğuk koşullara aşağıdaki beş şekilde tepki verir.

1. Hayati organlar tarafından ısı tutulması

Vücudunuzun soğuğa karşı verdiği ilk tepkilerden biri göğsünüzde, karnınızda ve beyninizde daha sıcak kan tutmaktır. Vücudunuz, iç vücut sıcaklığınızı 37 °C’de tutmak için çalışmak zorundadır.

Sıcaklık düştüğünde, cildinizdeki termoreseptörler beynin vücut sıcaklığını düzenleyen kısmı olan hipotalamusa bir uyarı gönderir.

Cilt sıcaklığınız 37 °C‘nin altına düşerse, hipotalamus ekstremitelerinizdeki kan damarlarının daralması gibi tepkileri tetikleyerek cildinize giden kan akışını ve dolayısıyla ısı kaybını azaltır.

“Buna periferik vazokonstriksiyon denir. Bu şekilde daha sıcak kan hayati organlarda tutulur, ancak aynı zamanda ekstremitelerinizin donma riskini de artırır. Bu yüzden elleriniz ve ayaklarınız serin havalarda vücudunuzun diğer bölgelerine göre çok daha hızlı üşüme eğilimindedir” dedi.

2. Artan idrar yapma ihtiyacı

Soğuk koşullarda meydana gelen vazokonstriksiyon, iç organlarınızda daha fazla sıvı yoğunlaşmasına neden olur.

Cildinize ve ekstremitelerinize giden kan akışının azalması, vücudunuzdaki önceki kan miktarı hayati organları korumak için daha küçük bir alana pompalandığından kan basıncını artırabilir.

Sonuç olarak, böbrekleriniz daha fazla kan sıvısını filtrelemeye başlar, bu da kan hacmini ve basıncını azaltır. Sıvının bir yere gitmesi gerektiğinden, kişi idrar yapma isteğinde artış hisseder.

3. Titreme

Kendinizi soğukta bulduğunuzda, bir süre sonra titrediğinizi fark edeceksiniz. Titreme, vücudun ısı üretimini artırma yollarından biridir.

“Çok sıcak olduğumuzda terleriz, çok soğuk olduğumuzda ise titreriz. Bu sinyaller hipotalamusumuzdan gelir,” diye açıklıyor Ball State Üniversitesi’nde halk sağlığı profesörü olan Dr. Jagdish Khubchandani.

Şunları da beğenebilirsin